Chi Aralia còn gọi là chi Đơn châu chấu, chi Cuồng cuồng hay chi Thông mộc, là chi thực vật có hoa thuộc họ Nhân sâm (Araliaceae). Chi Aralia bao gồm các cây thảo sống nhiều năm, cây nhỡ hay cây gỗ nhỏ. Thân thường có gai. Lá mọc so le, dễ rụng, thường kép một lần đến ba lần lông chim. Hoa nhỏ, màu trắng, họp thành tán thường tạo thành chùy to ở ngọn. Quả dạng quả hạch, màu đen. Các nghiên cứu về hóa học và hoạt tính sinh học của các loài thuộc chi Aralia mới chỉ tập trung trên một số ít loài như A. armata, A. continentalis, A. cordata, A. elata, A. taibaiensis... Các kết quả nghiên cứu về hóa học của các loài thuộc chi Aralia đều cho thấy thành phần chính là các hợp chất saponin triterpen với khung oleanane là chủ yếu.

Loài Aralia hiepiana J. Wen & Lowry được phát hiện năm 2002 ở chân núi Bidoup và khu vực suối gần làng Klong Lanh, tỉnh Lâm Đồng, ở độ cao từ 1450 – 1530 m. Quá trình nghiên cứu hóa sinh thực vật cao chiết methanol từ lá của A. hiepiana đã phân lập và làm sáng tỏ cấu trúc của 7 hợp chất flavonoid gồm kaempferitrin  (1),  kaempferol  3-O-β-D-glucopyranosyl-7-O-b-L-rhamnopyranoside (2), kaempferol (3), quercetin (4), andapigetrin (5), quercetin-3-O-β-D-glucopyranoside-7-O-α-L-rhamnopyranoside  (6),  rutin  (7) và 4 hợp chất triterpene gồm ursolic  acid (8), araliasaponin  IV (9), 3-O-{[β-D-xylopyranosyl-(1→2)]-[β-D-glucopyranosyl-(1→6)-β-D-glucopyranosyl-(1→3)]-β-D-glucopyranosyl}oleanolic  acid  28-O-β-D-glucopyranosyl  ester (10), 3-O-{[β-D-xylopyranosyl-(1→2)]-[β-D-glucopyranosyl-(1→3)]-β-D-glucopyranosyl}  oleanolic  acid  28-O-β-D-glucopyranosyl ester (11). Bên cạnh đó, các hợp chất methyl-α-L-rhamnopyranoside (12), methyl-α-D-glucopyranoside (13), methyl  3,4  dihydroxybenzoate  (14) và  methyl  caffeate  (15) cũng được công bố phân lập trên các tạp chí ở trong và ngoài nước.

Các hợp chất flavonoid và triterpenoid phân lập từ lá A. hiepiana

Tin: Thu Hiền

Nguồn tin:

Hanh, T. T. N., Huyen, P. V., Hien, N. T. T., Duyen, N. H. H., Thuan, N. T. D., Phan, N. H. T. (2020). Triterpenoid saponins from the leaves of Aralia hiepiana. Vietnam Journal of Science and Technology, 58(6A), 135. https://vjs.ac.vn/index.php/jst/article/view/15489.

Thuan, N. T. D., Hien, N. T. T., Hao, T. M., Huyen, P. V., Phan, N. H. T. (2018). Flavonoids from the leaves of Aralia hiepiana. Vietnam Journal of Science and Technology, 56(4A), 259. https://vjs.ac.vn/index.php/jst/article/view/12882.

Hien, N. T. T., Duyen, N. H. H., Thuan, N. T. D., Hanh, T. T. N.,  Huyen, P. V. Phan, N. H. T., (2020). Chemical constituents of the leaves of Aralia hiepiana. Research in Pharmaceutical Science, 6(3), 01. https://www.questjournals.org/jrps/c6(3).html.